قهوه خانه قلی پلنگ نام قهوه خانهای که به مرور زمان و رویکار آمدن دولت جمهوری اسلامی، بعد از پهلوی دوم به فراموشی سپرده شد. قهوه خانه قلی پلنگ بیشتر از یک مکان و یا حتی یک اسم، هویتی است از دوران جاهلیت و دورانی که بسیاری از رسم و آیینها نیز به فراموشی سپرده شده است.
قلی زوربخش معروف به قلی پلنگ که بود؟ قهوه خانه قلی پلنگ کجا قرار داشت؟ قلی زوربخش یکی از ارازل و اوباش شیرازی در زمان پهلوی دوم بود که در اطراف محلاتی از شیراز همچون دروازه قصابخانه، فلکه خاتون، دروازه کازرون و حوالی امامزاده سید علاالدین حسین (آستانه) پاتوق و محل باجگیریهای او و دارودستهاش بود.
قلی زوربخش از آنجا به قلی پلنگ مشهور شده که در درگیریها سعی میکرد با چاقو خراشهایی را به صورت ضرباتی بسیار سطحی بر بدن فرد مقابل خود وارد نماید تا بدین شکل و خونین شدن طرف مقابل، او را ترسانده و فراری دهد. از این جهت به خاطر روشی که همچون پلنگ به شکار خود ضربه وارد میکرد، به قلی پلنگ در میان مردم شهر و محلات ذکر شده معروف شده بود.
ریاست شهربانی کل استان فارس در زمان پهلوی دوم را تیمسار پهلوان اداره میکرد که از نزدیکان و وابستگان حکومت پهلوی به شمار میرفت. در مسند استانداری فارس در آن زمان نیز آقای پیرنیا قرار گرفته بود که هر دو را میتوان از افراد با نفوذ و مقتدر در بدنه مدیریتی استان فارس برشمرد.
با توجه به درگیریها و باجگیریهای متعدد گروه قلی پلنگ، از این گروه که در گویش شیرازی به جاهلان نیز نامیده میشدند، شکایات عدیدهای به شهربانی کل و استانداری وقت شد و در جلسه استانداری و شهربانی تصمیم بر آن شد تا آنها را دستگیر و سپس به اطراف شیراز تبعید کنند.
از این جهت قلی زوربخش و یکی دیگر از سرکردگان و جاهلان را به نام رحیم سبیل به دو مکان مختلف از شهرستان خفر (قلی پلنگ را به ابتدای جاده تادوان از شهر خفر و رحیم سبیل نیز به مکانی در جاده کوار) منتقل و تبعید کردند.
هر دوی آنها در مکانهای جدید به شغل قهوهچی و قهوهخانهداری مشغول شدند و سالیان متمادی در آن جا با خانواده خود اسکان پیدا کردند. قلی پلنگ پس از تبعید با رسمی جدید و شوخ طبع در حساب و کتابهای مشتریان خود مشهور شد. حساب و کتاب وی با مشتریان، از زمان پهلوی دوم تا اوایل دوره جمهوری اسلامی که قهوهخانه وی تخریب و از آن جا متواری شد، به ضربالمثلی خاص در جهرم و شهرهای اطراف تبدیل گردید.
این ضرب المثل اینگونه عنوان میشد: حساب قلی پلنگی
حساب قلی پلنگی در قهوه خانه قلی پلنگ اینگونه بود: یک کیلو پیاز داشتی شده ۲ تومن حالا تو بگو ۳ تومن یک نان داشتی شد ۱ تومن تو بگو ۲ تومن شش تا تخم مرغ داشتی شده ۵ تومن تو بگو ۸ تومن …. رویهم میشه ۱۳ تومن تو بگو ۱۵ تومن
برای رسیدن به آدرس دقیقی از مکان قبلی قهوه خانه قلی پلنگ این اعداد را در برنامههای مسیریاب وارد کنید:
28.856844° 53.361372°
| برای آگاهی از اقلیمهای بیابانی به سایت یاردانگ مراجعه کنید |
وای عجب پست و متن باحالی بود … مدت هابود به دنبال قلی پلنگ میگشتم و در هیچ جا متنی پیدا نمیکردم … خیلی اتفاقی از جستجوی گوگل به سایت وزین شما رسیدم و آفرین بر شما
سپاس از مهر شما … اینگونه داستانها و استنادها به قدیم را باید به نوعی حفظ کرد. قلی پلنگ نیز یکی از آن وقایع واقعی زمان خود بوده است.
یادش بخیر. زمان دانشجویی چند باری رفتیم غار تادوان که یادمه اول جاده فرعی از جاده شیراز – جهرم از جلو قهوهخانه قلی پلنگ عبور میکردیم به سمت جاده خاکی که میرسید به غار تادوان بعد از عبور از یه رودخونه.. اون موقع ما وجهه تسمیه قلی پلنگ رو نمیدونستیم.
چه جالب … پس شما اینو یادتون هست و ذهنیتی دارید از قهوه خانه … کاش از فضای اون حتی از قسمت بیرونی برامون تجسمی میذاشتید